شناسایی ارقام مقاوم سیب زمینی به ویروس y با استفاده از نشانگرهای مولکولی scar

یکی از بیماری هایی که باعث کاهش عملکرد سیب زمینی در بسیاری از کشورها می شود بیماری ویروسی y سیب زمینی می­باشد. درایران این بیماری در کلیه مناطق سیب زمینی خیز کشور وجود دارد و خسارت آن در مناطق و شرایط مختلف متفاوت است به نحوی که در مزارع طغیانی خسارت آن به حدی است که برداشت مزرعه را غیر اقتصادی می نماید و در واقع خسارت به حدود100 درصد می رسد. ارزیابی ژنوتیپ ها از نظر سطح مقاومت، تشکیل شناسنامه ژنتیکی درخصوص مقاومت به این بیماری برای ارقام امید بخش داخلی و بررسی وجود یا عدم وجود ژن های مقاوم معرفی شده در ژنوتیپ های مورد بررسی با استفاده از نشانگر scar از اهداف این پژوهش بوده که برای این منظور 30 ژنوتیپ سیب زمینی با چهار آغازگر اختصاصی اسکار مورد بررسی قرار گرفت.وبرای مقایسه و سنجش میزان صحت آزمایشات،از آزمون الیزا ومشاهدات مزرعه ای نیز بهره گیری شده است. با توجه به نتایج به دست آمده از هر دو آزمون الیزا و ردیابی توسط نشانگرهای اسکار ، مشخص گردید که به طور کلی ، 80 درصد کلونها در مقابل بیماری مقاوم هستند . تحلیل این نتایج نشان می دهد که که علائم ظاهری به هیچ وجه قابل اعتماد نیستند و کلونهای کاملاً حساس ممکن است ظاهری سالم و یا بالعکس کلونهای مقاوم علائم بیماری شدید را نشان دهند که این موضوع لزوم استفاده کشاورزان از بذور گواهی شده را به اثبات می رساند . تجزیه نتایج بدست آمده از ردیابی های ژنتیکی نشان می دهد که اگر تنها وجود یک ژن ردیابی شده به عنوان منبع مقاومت مد نظر باشد ، 80 درصد از نتایج بدست آمده از کل آزمون یاد شده منطبق و مشابه می باشند . ولی در صورتیکه حضور هر 4 ژن مد نظر باشد ، بر خلاف تصور ، 55 درصد نتایج بدست آمده قابل انطباق است . بدین معنی که از میان 6 کلون حساس ، 3 کلون دارای 4 ژن و 5 کلون حداقل دارای 3 ژن مقاوم بوده اند که این موضوع می تواند ناشی از اثر بازدارندگی ژنها بر یکدیگر و یا وجود سایر منابع مقاومت و عدم انطباق ژنهای ردیابی شده در مقابل سویه ای از پاتوژن که در آزمایش استفاده شده است باشد . بر همین اساس پیشنهاد می شود جهت بهره مندی از قوائد غیر قابل انکار نشانگرها در این قبیل تحقیقات ، آغازگرهای مورد نیاز بر اساس ژنوتیپ میزبان و سویه های بومی پاتوژنها طراحی و بهره برداری شود . کلمات کلیدی: سیب زمینی، ویروس y سیب زمینی، نشانگر اختصاصی scar